De letterlijke betekenis van Burn-out is opgebrand. Het is een verstoring van de energiehuishouding. Dat is een goede omschrijving van wat er met iemand met deze diagnose aan de hand is. Mensen hebben geen energie meer. Uitgeput, cynisch naar de omgeving en een lager zelfbeeld.
Risicofactoren:
- Overmatige stress
- Te veel verantwoordelijkheidsgevoel
- Perfectionisme
Symptomen:
Lichamelijk:
- Vermoeidheid
- Slapeloosheid
- Fysieke pijn
- Verminderde eetlust
- Darmproblemen
- Verlaagde immuun werking
- Stress-symptomen (cholesterol, hartritme, maagzuur etc.)
Mentaal:
- Mentale uitputting
- Opgebrand zijn
- Concentratie problemen
- Geheugen problemen
- Verminderde eigenwaarde
- Irritatie
- Depressieve en angstige gevoelens
Gedrag:
- Verminderd presteren
- Afhankelijkheid van middelen
- Sociale afzondering
Cijfers:
- 10% van de Nederlanders kampt met burn-out symptomen
- 14% van de werknemers kampt met burn-out symptomen
- 9000 mensen per jaar arbeidsongeschikt door stress en overbelasting
- Gemiddeld 242 dagen verzuim
- Verzuimkosten ca. 1.8 miljard Euro
Stress is schadelijk! Toch?
Symptoombestrijding of oorzaak aanpakken?
Stress is schadelijk! Toch?
Een studie1 gedaan onder 30 duizend volwassen over een periode van 8 jaar toonde inderdaad aan dat mensen met veel stress een toegenomen kans op overlijden hadden van 43%.
MAAR!….
Dit bleek alleen het geval voor mensen die het gevoel hadden dat ze de stress en druk niet aankonden, dat het teveel was. Kortom mensen die geen vertrouwen hadden in hun eigen lichaam en probleemoplossend vermogen.
Een andere groep ervoer weinig stress en scoorde veel beter dan boven vernoemde groep.
Een derde groep, ervoer eveneens veel stress maar hadden het gevoel dat dit bij het leven hoorde, vertrouwden op het lichaam en het probleemoplossend vermogen en deze groep schoorde van de drie groepen het beste. Beter dan de groep zonder stress!
Stel je eens voor dat je stress hebt: je hart klopt harder, je ademhaling versneld, je begint te zweten. Dat zijn toch tekenen dat we angstig zijn of dat we het onder druk niet zo goed doen? Maar wat als je dit bekijkt alsof je lichaam energiek is en zich voorbereidt om deze uitdaging te overwinnen?
Dit wordt ondersteund door een Harvard onderzoek2.
Kandidaten werd geleerd hun stress om te denken als helpend (sneller ademen bijvoorbeeld brengt meer zuurstof naar de hersenen) alvorens ze een standaard test te laten doen, de kandidaten scoorden extreem goed!
Normaal gesproken, als je stress ervaart, gaat je hartslag omhoog en vernauwen je bloedvaten. In dit onderzoek echter ervoeren de kandidaten weliswaar een versnelde hartslag maar de bloedvaten bleven ontspannen. Een reactie die erg lijkt op wat er gebeurt bij vreugde en moed!!
Daarmee begint het pas!
Het neuro-hormoon oxytocine, ook wel bekend als het liefdes hormoon of het knuffel hormoon, is een stress hormoon! De pijnappelklier maakt het aan als onderdeel van de stress reactie. Het is net zozeer een onderdeel van de stress reactie als adrenaline!
Als oxytocine vrijkomt als onderdeel van de stress reactie worden we biologisch gezien aangespoord om steun te zoeken in plaats van alles op te kroppen. Dus als je steun zoekt en zelfs als je steun geeft3 wordt je stress reactie gezonder en herstel je sneller. Daarnaast heeft oxytocine een positieve invloed op het hart. Kortom: onze stress reactie heeft een eigen geheim wapen voor veerkracht: verbinding.
Hieruit blijkt wel waar het eigenlijke probleem zit: mensen met burn-out klachten zonderen zich af in plaats van zich te verbinden, hebben het gevoel de stress niet aan te kunnen en zien alle symptomen als een verzwakking van het systeem in plaats van als een stimulans. Hierdoor lekt er enorm veel energie naar allerlei problemen. Alles kost veel meer energie dan het oplevert.
Ze zitten vast in een vicieuze cirkel van niet-helpende gedachten. Ze zien door de beren op de weg het doel niet meer.
Hoe help je mensen weer grip op het leven te krijgen?
- Door mensen met een burn-out te helpen zichzelf helpende vragen te stellen die werken richting een oplossing
- Door ze te stimuleren verbinding en steun te zoeken, te vragen en zelfs te geven
- Door ze te stimuleren hun doelen en wat ze wel willen te onderzoeken
- Door ze te leren hun symptomen als positief te bekijken
- Door ze te stimuleren te onderzoeken waar ze heel erg blij van worden en wat ze energie geeft
- En ze dit vervolgens in hun leven te laten implementeren.
Ze krijgen daardoor weer plezier in het leven, vertrouwen in het eigen lichaam en in hun probleemoplossend vermogen.
Resultaat:
- Ze kunnen op de werkvloer weer presteren
- Ze kunnen aangeven wat ze willen en waar ze blij van worden
- Ze kunnen aangeven wat zij als een oplossing zien waardoor de werkdruk minder snel opbouwt en zeker minder snel als schadelijk wordt ervaren
- Ze gaan naar huis om uit te rusten en met plezier weer aan het werk te gaan!
- De stress draagt bij aan hun geluk in plaats van deze te ondermijnen
- Burn-out is burn-in geworden
Patrick van Velzen is Personal Health Coach en begeleidt mensen naar maximale invloed op de eigen gezondheid.
Dit artikel is gedeeltelijk gebaseerd op een eerder artikel van John McManamy (https://www.healthcentral.com/article/rethinking-stress-what-the-latest-research-is-telling-us)
1 https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3374921/